Alimenty na eksmałżonka – kiedy masz do nich prawo?

Alimenty od eksmałżonka – kiedy masz do nich prawo? 

Choć słowo alimenty najczęściej kojarzone jest z płatnością na rzecz dziecka, to o alimentach można mówić także wtedy, gdy byli małżonkowie nie doczekali się potomstwa. A zatem kiedy można żądać alimentów od byłego małżonka i jak obowiązek alimentacyjny pomiędzy eksmałżonkami wygląda? O tym poniżej.

 Alimenty a wina w rozkładzie pożycia małżeńskiego

Sposób, w jaki sąd rozstrzygnie o winie w wyroku rozwodowym, ma kluczowe znaczenie dla przyszłego ewentualnego obowiązku alimentacyjnego względem drugiego eksmałżonka.

Przyjrzyjmy się poszczególnym możliwościom: 

Oboje niewinni — w  sytuacji, gdy żadne z małżonków nie zostanie uznane za wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego, może żądać od eksmałżonka alimentów tylko, gdy  znajdzie się w niedostatku. Sytuacja taka występuje nieczęsto i uzyskanie alimentów w tej sytuacji może być trudne, ale możliwe. Niedostatek to pojęcie, które nie zostało  zdefiniowane ustawowo. Przyjmuje się jednak, że niedostatek to szczególnie trudna sytuacja materialna, która nie pozwala zaspokoić podstawowych potrzeb życiowych za pomocą własnych sił.

Jeden małżonek winny — ta sytuacja należy do bardziej popularnych. Jeśli sąd uznał, że jeden z małżonków ponosi winę za rozkład pożycia małżeńskiego, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego. Małżonek niewinny nie musi znajdować się w niedostatku tak, jak to było w pierwszym przypadku. 

Celem tej regulacji jest zapobieżenie sytuacji, w której małżonek niewinny miałby znaleźć się w znacznie gorszej sytuacji finansowej, aniżeli byłby, pozostając w prawidłowo funkcjonującym małżeństwie.

Kiedy żądać alimentów od ex-małżonka?

Opcje są dwie. Alimenty mogą być przyznane przez sąd w trakcie trwania sprawy rozwodowej, ale można ich żądać także po orzeczeniu rozwodu, w odrębnym postępowaniu. 

Jak długo trwa obowiązek alimentacyjny?

Niezależnie od tego dlaczego alimenty zostały zasądzone, obowiązek ten nie będzie trwał wiecznie. Bez względu na winę w rozkładzie pożycia małżeńskiego, obowiązek ten zawsze wygaśnie w sytuacji, kiedy uprawniony wstąpi w kolejny związek małżeński. 

W sytuacji, gdy zobowiązanym do płacenia alimentów na rzecz eksmałżonka jest ten, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu. Ze względu na wyjątkowe okoliczności, sąd na żądanie uprawnionego, może zdecydować jednak o przedłużeniu tego pięcioletniego terminu.