Jak dokonać podziału majątku w konkubinacie i w związku partnerskim?

Wiele par decyduje się obecnie na wspólne życie w nieformalnym związku (konkubinacie) lub w związku partnerskim. Powody ich decyzji są różne. Często wynikają one z przeświadczenia o mniej skomplikowanym podziale wspólnie zgromadzonego majątku w sytuacji gdyby doszło do rozstania – zwłaszcza tego burzliwego. Niestety, takie wyobrażenie jest bardzo mylne. Dlaczego? Postaram się to wyjaśnić w dalszej części wpisu.

Podział majątku — konkubinat i związek partnerski versus małżeństwo

Z chwilą zawarcia związku małżeńskiego między małżonkami następuje ustrój wspólności majątkowej. Oznacza to, że wszystkie ruchomości i nieruchomości, słowem — wszystkie rzeczy, które nabędą podczas trwania małżeństwa, są wspólne. Mowa tu oczywiście o sytuacji, w której małżonkowie nie zdecydowali się podpisać intercyzy (rozdzielności majątkowej). Ale to temat na odrębny wpis. W konkubinacie natomiast oraz w związku partnerskim coś takiego jak wspólność majątkowa po prostu nie występuje. A wszystko to dlatego, że sprawy majątkowe, dotyczące osób żyjących w nieformalnych związkach lub w związkach partnerskich, nie zostały uregulowane przepisami prawa.

Czy to ułatwia sprawę? Z jednej strony można powiedzieć, że tak, bo wówczas możliwe jest rozwiązanie tych kwestii zupełnie dowolnie. Jednak gdy zrobi się to nieumiejętnie, brak regulujących tę kwestię przepisów może przynieść więcej strat niż pożytku. 

Jak uregulować sprawy majątkowe w konkubinacie i związku partnerskim?

Mimo że konkubinat oraz związek partnerski pod kątem spraw majątkowych nie zostały prawnie uregulowane w taki sposób jak związek małżeński, to oczywiście w sytuacji rozstania wspólnie zgromadzony majątek jakoś należy podzielić. W tym przypadku trzeba się posiłkować przepisami ogólnymi Kodeksu cywilnego. Do podziału majątku w tej sytuacji znajdą zastosowanie przepisy prawa cywilnego dotyczące współwłasności w częściach ułamkowych wraz z jej zniesieniem, o bezpodstawnym wzbogaceniu oraz o spółce cywilnej.

Jak zabezpieczyć swój majątek w konkubinacie i w związku partnerskim?

Żyjąc w szczęśliwym związku, mało kto myśli o prawnym uregulowaniu takich kwestii, jak wspólny zakup drogiego sprzętu czy właściwe udokumentowanie podziału kosztów przy dużym remoncie. Jeśli chcesz zabezpieczyć swój majątek na wypadek rozstania, zadbaj o:

• pisemne zawieranie umów i wskazywanie w nich jako osób kupujących Ciebie i Twojego partnera,
• zbieranie dokumentów potwierdzających wspólny zakup (mogą to być, na przykład, rachunki lub faktury),
• zawieranie umów, w których oboje będziecie współwłaścicielami, w przypadku wspólnego zakupu wartościowych rzeczy.

Chęć zabezpieczenia własnego majątku na wypadek rozstania nie jest niczym złym. Wręcz przeciwnie — to głos rozsądku i przejaw dojrzałości. Dążenie do uregulowania spraw majątkowych, nawet gdy decydujemy się na życie w konkubinacie czy związku partnerskim, nie jest przejawem braku zaufania do partnera. Jest wyrazem szacunku dla siebie i dla czasu, który przecież oboje poświęciliście na zgromadzenie środków finansowych, które częściowo przeznaczacie na wspólne inwestycje. Brak zabezpieczenia kwestii majątkowych w przypadku rozstania, może wiązać się z bardzo długim i mozolnym procesem sądowym,  a tego przecież z pewnością oboje chcielibyście uniknąć.