Sprzeciw od wyroku nakazowego – co warto o nim wiedzieć?

Nie każda sprawa karna, tuż po wniesieniu aktu oskarżenia, zostaje rozpatrzona na rozprawie. W niektórych wypadkach sąd kończy daną sprawę poprzez wydanie wyroku nakazowego. Wyrokiem nakazowym można orzec karę ograniczenia wolności lub grzywnę w wysokości do 200 stawek dziennych albo do 200 000 złotych. O jego treści adresat dowiaduje się dopiero w momencie doręczenia mu odpisu z sądu. W takiej sytuacji stronie przysługuje możliwość wniesienia odwołania w postaci sprzeciwu od wyroku nakazowego. Poniżej przedstawiamy kilka najważniejszych informacji, dotyczących tego aktu. Zachęcamy do lektury.

Postępowanie nakazowe

W sprawach, w których prowadzono dochodzenie, uznając na podstawie zebranego w postępowaniu przygotowawczym materiału, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, sąd może w wypadkach pozwalających na orzeczenie kary ograniczenia wolności lub grzywny wydać wyrok nakazowy. Sąd może wydać taki wyrok nakazowy, jeżeli na podstawie zebranych dowodów okoliczności czynu i wina oskarżonego nie budzą wątpliwości. W ten sposób rozpatrywane są zwykle sprawy mało skomplikowane.

Sąd wydaje wyrok nakazowy na posiedzeniu bez udziału stron. Skazany o wydanym w jego sprawie wyroku nakazowym dowiaduje się dopiero w dniu otrzymania przesyłki. Tuż po jego odebraniu ma prawo wniesienia sprzeciwu od wyroku nakazowego.  Termin wniesienia sprzeciwu wynosi 7 dni. Liczony jest od dnia fizycznego odebrania odpisu wyroku, a nie od daty nadania przesyłki przez sąd. Sprzeciw przysługuje oskarżonemu w sprawach karnych oraz obwinionemu w sprawach o wykroczenie, a także oskarżycielowi i pokrzywdzonemu, jeśli złożył wcześniej wniosek o działaniu w charakterze oskarżyciela posiłkowego.

Treść sprzeciwu

Treść sprzeciwu może być dowolna, nie została ona uregulowana przez ustawodawcę. Nie trzeba również formułować uzasadnienia, wystarczy w dwóch, trzech zdaniach napisać, że wnosi się sprzeciw. W piśmie natomiast musi zostać zawarta sygnatura sprawy oraz określenie tego, kto jest stroną w postępowaniu.

Co istotne, w momencie wniesienia sprzeciwu, wyrok nakazowy traci moc prawną. Ponadto sędzia, który zapoznaje się z dokumentem sprzeciwu i rozpoznaje tę sprawę, nie jest związany z treścią wyroku nakazowego. Dzięki temu sprawa ta jest rozpoznawana ponownie przez osobę, która może sformułować własne, zupełnie inne wnioski. Należy pamiętać, że sprzeciw wnosi się do tego samego sądu, który wydał wyrok nakazowy.

Kiedy warto wnieść sprzeciw od wyroku nakazowego?

Najczęściej wskazuje się cztery uniwersalne przypadki, gdy warto zdecydować się na wniesienie sprzeciwu:

• okoliczności czynu budzą wątpliwości – powołanie nowych dowodów w sprawie,
• okoliczności czynu nie budzą wątpliwości, jednak strona chce podjąć działania, które mogłyby wpłynąć na karę – złagodzenie kary, umorzenie postępowania,
• strona chce odsunąć w czasie skazanie czy też ukaranie – konsekwencje wyroku karnego wiążą dopiero od jego uprawomocnienia,
• rozstrzygnięcie jest niezgodne z prawem – w wyroku nakazowym pojawiają się błędy.