Restrukturyzacja firmy – wszystko, co powinieneś wiedzieć

Restrukturyzacja firmy od zawsze była dobrym sposobem na uratowanie podupadającego przedsiębiorstwa. W chwili obecnej, z uwagi na pandemię koronawirusa, o restrukturyzacji myśli coraz więcej firm. Niestety, kryzys dotyka wiele branż, a co za tym idzie, przedsiębiorcy muszą podjąć odpowiednie kroki prawne. Aby uniknąć ogłoszenia upadłości, muszą skorzystać z postępowania restrukturyzacyjnego. W artykule opiszę:

• kiedy można wszcząć postępowanie restrukturyzacyjne?
• kto może dokonać restrukturyzacji?
• od czego rozpocząć restrukturyzację?
• jak wygląda postępowanie restrukturyzacyjne?
• z jakimi kosztami i ograniczeniami wiąże się przeprowadzenie restrukturyzacji?

Restrukturyzacja firmy – na czym może polegać?

Restrukturyzacja firmy to różne czynności prowadzące do uniknięcia upadłości. Dla każdego przedsiębiorstwa mogą być one zatem inne. Warto zastanowić się dokładnie nad sytuacją swojego przedsiębiorstwa. Restrukturyzacja może bowiem skupiać się na cięciu kosztów, zmianie siedziby, sprzedaży części majątku czy redukcji zatrudnienia, ale także na zmianach w sposobie zarządzania firmą, czy pozyskaniu zewnętrznego finansowania, np. poprzez dopłaty wspólników lub emisję obligacji.

Restrukturyzacja sprowadza się w pierwszej kolejności do zawarcia odpowiedniego układu ze swoimi wierzycielami. Na jego mocy firma wykonuje pewne czynności, które mają ograniczyć koszty, zwiększyć aktywa i przyczynić się do spłaty wierzycieli, a w efekcie do zwiększenia rentowności firmy. Układ musi być jednak zatwierdzony przez sąd, aby mógł stanowić podstawę rozpoczęcia restrukturyzacji.

Restrukturyzacja firmy – kiedy można wszcząć postępowanie?

Restrukturyzacja firmy jest możliwa tylko wtedy, gdy:

• twoje przedsiębiorstwo jest niewypłacalne, albo
• jest w stanie zagrożenia niewypłacalnością.

Niewypłacalność to sytuacja, w której firma nie jest w stanie pokryć swoich zobowiązań, których termin płatności już minął. Przepisy mówią, że stan niewypłacalności pojawia się wtedy, gdy opóźnienie w płatności przekracza 3 miesiące. W spółkach stan niewypłacalności można wykazać również poprzez wskazanie, że zobowiązania przewyższają wartość majątku przedsiębiorstwa, a stan ten utrzymuje się ponad 24 miesiące.

Stan zagrożenia niewypłacalnością to natomiast sytuacja, w której nie zostały spełnione ww. warunki, jednakże można przewidzieć, że niedługo do tego dojdzie.

Jakie firmy mogą dokonać restrukturyzacji?

Zdolność restrukturyzacyjną, czyli możliwość wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego mają:

• przedsiębiorcy (zarówno spółki, jak i przedsiębiorcy z CEIDG),
• spółki kapitałowe, nawet te, które nie prowadzą działalności gospodarczej,
• a także wspólnicy spółek osobowych, którzy ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem, bez żadnych ograniczeń.

Kiedy sąd nie wyrazi zgody na restrukturyzację?

W celu przeprowadzenia restrukturyzacji należy sporzadzić jej plan. Jeżeli sąd stwierdzi, że zaproponowany przez Ciebie scenariusz restrukturyzacji przyczyni się do pokrzywdzenia wierzycieli, nie wyrazi zgody na restrukturyzację. Restrukturyzacja firmy nie jest również możliwa, gdy nie uprawdopodobnisz, że jesteś w stanie spłacić koszty postępowania oraz część zobowiązań.

Od czego rozpocząć restrukturyzację?

Restrukturyzację rozpoczyna się od wyboru jej trybu. Kodeks spółek handlowych wymienia 4 sposoby na restrukturyzację. Po krótce je tu opiszę:

1. Postępowanie o zatwierdzenie układu – w tym przypadku dłużnik samodzielnie zbiera głosy nad przygotowaną propozycją układu. Jeżeli wierzyciele wyrażą zgodę na warunki, należy złożyć propozycję w sądzie celem jej zatwierdzenia. Jest jednak jedno ograniczenie: w tym wypadku nie może występować więcej niż 15% wierzytelności spornych (czyli tylko tyle wierzytelności możesz kwestionować);
2. Przyspieszone postępowanie układowe – warunki takie jak wyżej, z tym, że nad układem głosują wierzyciele na tzw. zgromadzeniu wierzycieli, a nadzorca sądowy sporządza spis wierzytelności, następnie zatwierdzany przez sędziego-komisarza;
3. Postępowanie układowe – sytuacja identyczna jak w pkt 2, z tym, że wierzytelności spornych może być maks. 15%;
4. Postępowanie sanacyjne – przed zawarciem układu, dłużnik musi przeprowadzić tzw. działania sanacyjne (czyli np. sprzedać część majątku lub zwolnić niektórych pracowników), postępowanie to przeznaczone jest dla firm najbardziej zadłużonych;

Następnie sporządzić należy wspomniany już plan restrukturyzacyjny zawierający informację o tym, jak zamierzasz przeprowadzić proces restrukturyzacji. W dokumencie tym powinny znaleźć się następujące informacje:

1. Jak wygląda aktualna sytuacja firmy?
2. Jakie kroki podejmiesz w celu spłaty wierzycieli?
3. Jaka jest strategia działań restrukturyzacyjnych?

Koszty restrukturyzacji firmy

Wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego podlega opłacie w kwocie 1000 zł (w przypadku postępowania sanacyjnego jest to 200 zł).

Dodatkowo, w tego typu sprawach najczęściej występuje profesjonalny pełnomocnik (radca prawny lub adwokat). Należy zatem doliczyć jego wynagrodzenie. Zgodnie z regulacjami ustawowymi może wynosić od 3 600 zł do 21 600 zł w zależności od skomplikowania sprawy.

Do tego dochodzi wynagrodzenie nadzorcy, które uzależnione jest od:

• liczby wierzycieli,
• sumy wierzytelności,
• długości postępowania,
• nakładu pracy.

Wynagrodzenie nadzorcy zaczyna się zazwyczaj od ok. kilkukrotności przeciętnego wynagrodzenia za rok poprzedni ogłaszanego w GUS.

W toku postępowania restrukturyzacyjnego mogą również pojawić się dodatkowe koszty sądowe, np. związane z powołaniem biegłego.

Restrukturyzacja firmy a ograniczenia

Restrukturyzacja firmy jest o tyle korzystnym rozwiązaniem, że co do zasady, sprawy przedsiębiorstwa dalej prowadzone są przez zarząd, czy właściciela przedsiębiorstwa. Te osoby mogą jednak dokonywać jedynie czynności zwykłego zarządu. Muszą również mieć na uwadze postanowienia zawartego układu i nie podejmować decyzji z nim sprzecznych.

Jeżeli chodzi o czynności przekraczające zwykły zarząd, potrzebna jest do nich zgoda nadzorcy sądowego, a w niektórych przypadkach rady wierzycieli (np. w sytuacji obciążenia składników masy układowej hipoteką).

***

Mam nadzieję, że artykuł okazał się dla Ciebie przydatny. Jeżeli tak było, polub moją stronę na Facebooku – Adwokat Kamil Wasilewski. Dla Ciebie to tylko chwila, a dla mnie potwierdzenie, że moja praca jest wartościowa i przydatna. Jeżeli masz jakieś pytania odnośnie wpisu, służę pomocą.